Năm nào cũng thế, khi mùa màng đã thu hoạch xong, đồng quê chỉ
còn trơ những gốc rạ, khí trời lạnh buốt, gió đông bắc rít lên từng cơn
làm run rẩy những chiếc lá vàng đang chực lìa cành trên cây đa bên mé
sân đình thì cũng là lúc làng chuẩn bị khai hội.
Hội làng năm nay cũng đủ mặt anh tài đua tranh. Đó là thành phần tinh
túy nhất của làng. Giá như không có họ thì hội chẳng thể nào diễn được,
các cụ cao niên bảo thế.
Bọn thường dân đến hội chỉ là để góp mặt cho thêm phần đông vui kẻo
thiên hạ lại đồn ầm lên rằng hội gì mà diễn chẳng ma nào xem. Nhưng cái
bọn thấp cổ bé họng ấy cũng gớm lắm. Mới đầu vào hội thì ra vẻ hồ hởi
theo đúng “tinh thần thể dục” nhưng sau giờ giải lao là các anh họ
“lủi”, các chị họ “chuồn” thừa lúc ban tổ chức sơ ý là lỉnh mất.
Hội năm nay vui vì còn một nhẽ. Gần đến ngày khai hội bỗng nhiên dân
làng phát giác ông chánh Lậu vi phạm hương ước của làng, bèn thỉnh đơn
lên phủ. Cực chẳng đã, phủ đành quyết xử vì tội trạng thì đã rõ như ban
ngày, chẳng thể cất giấu vào đâu được. Nhưng nghĩ tình thương mến thương
nên quan trên đã không nỡ lòng nào mà cạn nghĩa bèn bổ lên cho giữ chức
phó… nhòm (!)
Bởi thế, mọi người từ cụ già cho đến con nít, ai ai cũng nghĩ hội làng năm nay sẽ rất vui. Mà vui thật!
Lệ thường thì hội làng năm nào cũng vậy, rôm rả nhất là màn trao giải.
Nó cũng giống như món nhựa mận không thể thiếu mắm tôm. Giải tuy chỉ có
mảnh giấy bồi và mấy chinh đủ để cà phê sáng, dưng mà “một miếng giữa làng bằng một sàng xó bếp”, cho nên cái sự cạnh tranh rất chi là ác liệt. Vì vậy mà ai nấy đều háo hức chờ đợi.
Cụ trưởng ban tổ chức e hèm một cái rồi đĩnh đạc bước lên đài cao. Cả
hội im phăng phắc. Bỗng mọi người há hốc miệng khi nghe cụ xướng danh.
Năm nay vẫn không ngoài dự đoán, hội Nịnh của Luồn, Cúi lại thắng to, bỏ
túi hết mọi giải. Tiếng xì xầm bàn tán ran lên. Bỗng có ai đó nói: -
Nhí nhố! Nhí nhố!
Mọi người ngoảnh lại nhìn, thì ra là lão Gàn. Ba cái chuyện tranh giành
cao thấp với đám xu nịnh kia, lão bảo là đồ ẻ, làm thế khác chi tự hạ
thấp mình. Nhớ cái hôm được thôn đề cử, lão giãy lên:
- Xin đa tạ mọi người đã có nhã ý. Nhưng tui tài hèn đức kém, chả dám sánh với người ta.
Mọi người vẫn không chịu. Buộc lòng lão đành phải văng tục: Xin lỗi bà con. Tui ẻ vô, ẻ vô!!!
Quả thực là may cho lão, chứ hôm ấy mà ẻ ra thì bữa nay chường mặt trên sân khấu cùng bọn Luồn Cúi thì ê lắm. Hú vía!!!
8-2013
Nguyễn Duy Xuân
