Tôi là một độc giả cũng chăm đọc báo cập
nhật tin tức, mở mang đầu óc để khỏi bị lạc hậu giữa thời đại bùng nổ
thông tin này. Vì đọc nhiều nên đã chai sạn mỗi khi bắt gặp
những tin giật gân, gây sốc. Thế mà hôm nay tôi không khỏi bàng hoàng
khi đọc bài Sao cổng trường cắm cờ Trung Quốc? trên Tuổi trẻ oline.
Mới xem tựa đề cứ nghĩ ai đó giỡn chơi chứ làm gì có chuyện “động trời”
như thế, nhưng té ra không phải, cổng trường cắm cờ Trung Quốc mà bài
viết đề cập là một bức tranh vẽ trong bộ sách có tựa đề Chuẩn bị toàn diện cho trẻ bước vào lớp 1 của Nhà xuất bản Dân Trí.
Trang sách vẽ cổng trường cắm cờ trung Quốc
Thôi thì chuyện sai sót trong in ấn cũng
là thường tình, ai nỡ bắt bẻ làm gì. Nhưng điều tôi và hàng ngàn độc
giả bức xúc là ở cái cách trả lời phóng viên báo Tuổi trẻ của quí bà.
Trước hết chúng tôi phục bà, một người phụ nữ “sắt đá” thấy rõ sai mười
mươi (chắc chắn thế) mà vẫn khăng khăng rằng mình làm vậy là đúng: "Hình ảnh trong sách là hình ảnh trường của Trung Quốc thì phải treo cờ Trung Quốc chứ không thể treo cờ Việt Nam được”. Đúng quá, vì sách do bà chịu trách nhiệm xuất bản mua nguyên bản quyền của người ta mà !
Nhưng bà giám đốc ơi ! Ở cương vị của
bà, người cầm chịch một nhà xuất bản mà lại ăn nói thế thì thất vọng
quá. Chúng tôi cứ tưởng khôn ngoan nhất lúc này là bảo do sơ suất ở khâu
in ấn ví như là lỗi đánh máy chẳng hạn. Đằng này, việc đã hai năm rõ
mười mà bà còn chống chế, càng nói càng lộ cái khiếm khuyết của mình.
Này nhé, ở trang 5 "Lời giới thiệu" của cuốn sách viết: "Cuốn
sách được biên tập dựa trên chương trình giáo dục mầm non của Bộ GD-ÐT
cùng với những vấn đề trẻ gặp phải trong cuộc sống hằng ngày...".
Không độc giả nào, không phụ huynh nào khi mở trang sách đọc những dòng
này lại không nghĩ đó là Bộ GD-ĐT Việt Nam, là sách của Việt Nam. Họ tin
tưởng mua về để “Chuẩn bị toàn diện cho trẻ bước vào lớp 1” như cái tựa đề mà bà và đối tác đã trương ra. Thế mà bà chống chế "Khi
đối tác gửi file mềm nội dung bộ sách cho chúng tôi thì không có lời
giới thiệu như thế. Có lẽ công ty phát hành đã đưa thêm lời giới thiệu
này để dễ bán sách". Ô hay ! Bà là người
chịu trách nhiệm xuất bản cơ mà ! Rõ là một sự lập lờ đánh lận con đen,
chiêu quen thuộc của cái thời thương mại hóa sách. Cái đuôi con chuồn
chuồn đã tòi ra: làm sao để sách bán thật chạy, thu được nhiều lợi nhuận
còn giáo dục cho trẻ ư, hãy đợi đấy !
Rồi bà dựa vào cái lí: "Ðây là sách dịch, mua bản quyền của đối tác nước ngoài" nên “đơn vị phát hành sách phải giữ nguyên xi nội dung gồm phần chữ và hình ảnh như bản gốc, không được phép thay đổi".
Về điểm này thì thưa bà, chúng tôi nghĩ cho dù là sách dịch hay mua bản
quyền nước ngoài nhưng nếu nội dung không phù hợp với văn hóa, phong
tục, tập quán dân ta thì cũng không thể cho phép xuất bản huống chi đây
lại là một chi tiết nhạy cảm trong bối cảnh đất nước hiện nay. Không thể
vì sợ vi phạm hợp đồng mà chấp nhận cả những cái sai, làm lệch lạc nhận
thức của thế hệ tương lai, thưa bà !
Nếu chỉ dừng ở đó thôi thì sự việc cũng
chẳng có gì đáng bàn, đơn giản là nhà xuất bản cứ ra quyết định thu hồi
là xong. Nhưng vấn đề lại nằm ở câu nói sau đây, nó cho độc giả thấy rõ
tầm nhận thức của bà, một giám đốc nhà xuất bản: "Hình
ảnh trong sách là hình ảnh trường của Trung Quốc thì phải treo cờ Trung
Quốc chứ không thể treo cờ Việt Nam được. Tôi thấy nội dung và hình ảnh
rất bình thường, không có gì nặng nề". Bà giám đốc ơi, đến em học sinh tiểu học khi nhìn thấy bức tranh này còn thắc mắc: “Sao lá cờ trong sách này không giống cờ nước mình?”, "Sao cổng trường cắm cờ Trung Quốc?". Chả lẽ người lớn chúng ta, bằng cấp đầy mình lại nhận thức thời cuộc và ý thức dân tộc thua một cháu bé hả bà ? Bà cho rằng “nội dung và hình ảnh rất bình thường, không có gì nặng nề"
như thế là bà đã quá coi thường độc giả. Té ra, theo bà chuyện chẳng có
gì sao dư luận cứ ầm ĩ cả lên. Cái thời áp đặt thông tin một chiều, đưa
gì đọc nấy, cho gì nhận nấy, xưa rồi bà ơi !
Cũng trên trang Tuổi trẻ, chỉ sau mấy tiếng đồng hồ báo đăng bài "Sao cổng trường cắm cờ Trung Quốc?", đã có 500 ý kiến phản hồi của độc giả, tất cả đều kịch liệt phản đối bà và nhà xuất bản, yêu cầu thu hồi sách. Bởi họ “không
thể tin được một giám đốc điều hành về xuất bản sách giáo dục cho trẻ
thơ lại có tư tưởng ấu trĩ như bà”; “Hành động thiếu trách nhiệm, bất
cẩn, không có tinh thần dân tộc này cần phải bị xử lý nghiêm. Không thể
ngụy biện!” Có lẽ độc giả quá bức xúc nhưng họ có cái lí của
họ. Họ không muốn cái cổng trường trong nhận thức của con em mình in
đậm lá cờ ngoại bang. Ngẫm như thế mới thấy đau bà ơi !
5-3-2013
Nguyễn Duy Xuân
Nguyễn Duy Xuân
