Hồi chuông báo động về sự lộn xộn, gian
trá trong thi cử ở nhiều địa phương trong cả nước đã được gióng lên khi
thầy giáo Đỗ Việt Khoa công bố clip tố cáo tiêu cực thi tốt nghiệp THPT ở
Hà Tây cũ năm 2006.
Sau hiện tượng "Đỗ Việt Khoa", tháng
7/2006, tân Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Thiện Nhân phát động phong trào
"nói không với tiêu cực thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục".
Kết
quả năm đầu tiên thực hiện "Hai không", tỷ lệ tốt nghiệp THPT giảm từ
94% xuống 66%. Có địa phương tụt đáy 14% như Tuyên Quang. Nhiều trường
không có thí sinh nào đỗ tốt nghiệp.
Thế nhưng chỉ một năm sau đó, năm 2008,
tỷ lệ tốt nghiệp của cả nước bắt đầu tăng lại. Kì lạ thay một tỉnh xuống
đáy như Tuyên Quang lại đỗ tới gần 88%. Một kết quả không thể nói là
bình thường. Phép mầu nào mà chỉ sau một năm học, giáo dục một tỉnh được
vực dậy một cách hoành tráng như thế ?
Câu hỏi ấy thật không khó trả lời nhưng
bài toán về chất lượng giáo dục vẫn chưa giải được để rồi năm 2010, kết
quả tốt nghiệp tăng cao đột biến. Thành tích rực rỡ đến mức trong báo
cáo gửi Thủ tướng, tân Bộ trưởng GD&ĐT Phạm Vũ Luận cho rằng, tỷ lệ
tốt nghiệp 93% phản ánh thực tế là chất lượng học sinh đã được nâng lên,
chứ không phải là đề thi dễ hơn các năm trước và kỳ thi được tổ chức
nghiêm túc.
Một năm sau phát biểu của tân Bộ trưởng,
tỷ lệ thi tốt nghiệp THPT năm 2011 của cả nước lại tăng khiến dư luận
nghi ngờ. Và câu trả lời có ngay sau vụ 11 tỉnh đồng bằng Sông Cửu Long
đồng loạt thống nhất nới lỏng chấm thi để đẩy kết quả tốt nghiệp lên
cao.
Trước sự chất vấn của Quốc hội về tỉ lệ
tốt nghiệp cao bất thường trong kì họp tháng 11/2011, Bộ trưởng
GD&ĐT Phạm Vũ Luận vẫn khẳng định, kết quả thi tốt nghiệp năm 2011
về cơ bản là phù hợp với kết quả bài thi, quá trình dạy học nghiêm túc
hơn những năm trước. (!)
Thế rồi, trong kỳ thi tốt nghiệp THPT
ngày 2-4/6 vừa qua, quả bom Đồi Ngô (Bắc Giang) phát nổ, phơi bày một sự
thật về thi cử. Liệu trong cả nước có bao nhiêu hội đồng thi (chưa bị
lộ) như Đồi Ngô ?
Chất lượng thi cử, giáo dục đâu là sự thật ?
8-6-2012
Nguyễn Duy Xuân
Nguyễn Duy Xuân