Cứ mồng 5 Tết Nguyên Đán lại tưởng nhớ đến
tiền nhân. Là ông cha ta. Là Quang Trung Nguyễn Huệ. Là những người áo
vải đã làm nên lịch sử, đã bảo tồn dân tộc, giống nòi
trước họa xâm lăng của ngoại bang hơn 200 năm trước mà không hề tiếc máu
xương của mình.
Thuở nhỏ, mới cắp sách tới trường, trong tim đã vang vọng những câu thơ:
Mồng năm Tết, trận thắng to
Gió reo còn vẳng tiếng hò ba quân.
Hằng năm giỗ trận tưng bừng
Nhớ ngày chiến thắng vang lừng núi sông.
Noi gương chiến đấu anh hùng
Quang Trung sống mãi trong lòng chúng ta.
Gió reo còn vẳng tiếng hò ba quân.
Hằng năm giỗ trận tưng bừng
Nhớ ngày chiến thắng vang lừng núi sông.
Noi gương chiến đấu anh hùng
Quang Trung sống mãi trong lòng chúng ta.
Và tôi biết Quang Trung Nguyễn Huệ,
biết trận đại phá quân Thanh, biết để rồi nhớ, để khắc cốt ghi tâm có lẽ
từ những câu thơ giản dị đó. Lớn lên một chút, được đọc trong sử sách
càng hiểu thêm về người anh hùng áo vải cờ đào qua những câu thơ nôm
thật dân dã do chính Ngài viết:
Đánh cho để dài tóc
Đánh cho để đen răng
Đánh cho nó chích luân bất phản
Đánh cho nó phiến giáp bất hoàn
Đánh cho sử tri nam quốc anh hùng chi hữu chủ.
Đánh cho để đen răng
Đánh cho nó chích luân bất phản
Đánh cho nó phiến giáp bất hoàn
Đánh cho sử tri nam quốc anh hùng chi hữu chủ.
Những câu thơ như thế đi vào lòng
người hơn bất cứ một bài học lịch sử dài dòng hay một bài học đạo đức
sáo rỗng về lòng yêu nước và tự hào dân tộc. Bài thơ theo thể lục bát ở
trên là của nữ sĩ Hằng Phương, được đưa vào sách Tập đọc lớp Hai suốt
mấy chục năm qua, nhưng không hiểu vì lí do gì mà các tác giả soạn sách
lại loại nó khỏi chương trình cải cách Tiểu học năm 2001 ? Còn những câu
thơ bất hủ ấy của Quang Trung Nguyễn Huệ - những câu thơ hội tụ hào khí
dân tộc sao không được dạy cho học trò ?
Lại nhớ tháng 7 năm ngoái, nếu không
có phản ứng mạnh mẽ của dư luận thì những câu thơ của Hồ Chí Minh ca
ngợi Quang Trung Nguyễn Huệ khắc trên tấm bia đặt tại đền thờ vua Quang
Trung trên núi Dũng Quyết ở thành phố Vinh (Nghệ An), sẽ bị đục bỏ chỉ
vì đó là lời yêu nước chống Tàu của Bác. Rồi cả tấm bia khắc công trạng
của vua Quang Trung cũng chung số phận, vì đó là công trạng chống Tàu.
Ôi, “dân ta phải biết sử ta”, Bác
Hồ đã dạy thế. Biết để mà tự hào, biết để mà hun đúc lòng yêu nước, để giữ
cho mạch ngầm truyền thống trong dòng chảy bốn ngàn năm không dứt, để
dân tộc Việt Nam cất cánh bay lên, bay lên từ mùa xuân con rồng này.
Mồng 5 Tết Nhâm Thìn, khai bút
Nguyễn Duy Xuân
Nguyễn Duy Xuân