Trang chủ

     

Thứ Sáu, 15 tháng 5, 2015

Tâm lí “một miếng giữa làng”

 
Nó là nguyên nhân của hội chứng đám đông, a dua còn tồn tại nặng nề trong xã hội hiện nay. Chưa từ bỏ được những thói xấu như thế, dân mình chưa thể nói là đủ “lớn” để hòa nhập với văn minh nhân loại.


Các cụ xưa có câu “Một miếng giữa làng hơn một sàng xó bếp”. Câu tục ngữ ấy gói trọn một nét đặc trưng trong tâm lí người Việt từ xưa đến nay. Nó là sản phẩm của nếp suy nghĩ và hành động của người làm nông nghiệp cá thể, tổ chức theo hộ gia đình xưa, tầm nhìn không vượt quá lũy tre làng. Khi cuộc sống còn chật vật, mùa vụ phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên, quanh năm suốt tháng lâm cảnh chạy ăn từng bữa thì “một miếng” (dù rất nhỏ bé về giá trị vật chất) có được theo kiểu trên trời (giữa làng) rơi xuống đối với mọi người đều rất quan trọng.

Theo thời gian, tâm lí ấy ngấm vào máu thịt cộng đồng đến nỗi cả khi đã đạt tới sự giàu sang phú quí, người ta vẫn cố bằng mọi giá giành cho được “một miếng giữa làng” kia.

Sang thế kỉ 21, dù đã được tiếp xúc với thế giới văn minh cả trăm năm nay nhưng nét tâm lí đặc trưng ấy vẫn còn đeo đẳng dân mình trong hành trang hội nhập với thế giới hiện đại.

Trèo rào công viên nước ngày miễn phí
Thời gian gần đây dư luận chứng kiến nhiều vụ việc cho thấy cái tâm lí “một miếng giữa làng” còn nặng nề lắm đối với một bộ phận không nhỏ trong cộng đồng dân cư, từ chuyện cướp lộc lễ hội đến chuyện đứng nắng hàng giờ để mong nhận được một suất ăn miễn phí của nhà hàng. Và nóng hổi nhất mới ngày hôm qua, 19-4, là cảnh hàng ngàn người chen lấn nhau, trèo lên bờ rào sắt cao 2m đầy chông gai để vào cho bằng được bên trong công viên nước Hồ Tây (Hà Nội) trong một chương trình miễn phí vé vào cửa. Nhiều vị phụ huynh còn bế con nhỏ vượt rào, bất chấp sự nguy hiểm tính mạng đang rình rập con mình, tất cả chỉ vì cái “miếng giữa làng” này có giá đến… 100-150 ngàn đồng (Mức giá vé vào cửa không miễn phí)!

Xem ra, sức hút của“một miếng giữa làng” thật hấp dẫn. Nó là nguyên nhân của hội chứng đám đông, a dua còn tồn tại nặng nề trong xã hội hiện nay. Chưa từ bỏ được những thói xấu như thế, dân mình chưa thể nói là đủ “lớn” để hòa nhập với văn minh nhân loại.

20-4-2014
Nguyễn Duy Xuân